Een goed gevulde Onze-Lieve-Vrouwekerk kon gisteren genieten van een heerlijk concert door het Collegium Musicum Haganum. Het programma was voldoende gevarieerd om de aandacht van de muziekliefhebber gaande te houden en de musici zelf haalden het beste uit zichzelf. Kortom, dit concert was weer een voltreffer in onze ondertussen al lange reeks van concerten op woensdag.
Hierbij een diashow die de aanwezigen nog even kan doen terugmijmeren. Voor de afwezigen kan het een stimulans zijn om nog één of meerdere van de volgende concerten bij te wonen. Op deze blog komen we zeker tijdig terug op de volgende optredens.
donderdag 7 november 2019
donderdag 31 oktober 2019
Collegium Musicum Haganum - 6 november 2019 (11)
Maar natuurlijk is Svi Maschkowski niet de enige muzikant die op 6 november op het podium van de Onze-Lieve-Vrouwekerk staat. Hij krijgt die avond de ondersteuning van een uitmuntende groep musici,het Collegium Musicum Haganum.
Het Collegium Musicum Haganum is een kamerorkest, bestaande uit circa 16 strijkers en basso continuo. Het orkest is in het begin van de jaren zestig voortgekomen uit een amateur-strijkkwartet. Pas in 1969 werden statuten opgesteld, waarbij 1 september 1965 als oprichtingsdatum werd bepaald.
Onder leiding van Zvi Maschkowski worden barokmuziek, werken uit de romantische periode en moderne composities ingestudeerd en uitgevoerd. Twee tot drie maal per jaar geeft het orkest een concert. Het programma van deze concerten wordt ook altijd uitgevoerd in een verpleeghuis, het Huis Nebo. Het orkest repeteert, behoudens de zomermaanden, iedere donderdagavond in de kapel van ziekenhuis HMC - Bronovo.
Het orkest kan nog versterking gebruiken, in het bijzonder bij de violen en de altviolen. Bent u geïnteresseerd of kent u iemand die mogelijk interesse heeft, dan kunt u contact opnemen met Eduard Bonjer, telefoon: 0621835938 of e-mail: eduard@bonjer.nl.
Voor meer informatie over het orkest, zie: www. musicumhaganum.nl.
Deelnemers aan het concert
Het Collegium Musicum Haganum is een kamerorkest, bestaande uit circa 16 strijkers en basso continuo. Het orkest is in het begin van de jaren zestig voortgekomen uit een amateur-strijkkwartet. Pas in 1969 werden statuten opgesteld, waarbij 1 september 1965 als oprichtingsdatum werd bepaald.
Onder leiding van Zvi Maschkowski worden barokmuziek, werken uit de romantische periode en moderne composities ingestudeerd en uitgevoerd. Twee tot drie maal per jaar geeft het orkest een concert. Het programma van deze concerten wordt ook altijd uitgevoerd in een verpleeghuis, het Huis Nebo. Het orkest repeteert, behoudens de zomermaanden, iedere donderdagavond in de kapel van ziekenhuis HMC - Bronovo.
Het orkest kan nog versterking gebruiken, in het bijzonder bij de violen en de altviolen. Bent u geïnteresseerd of kent u iemand die mogelijk interesse heeft, dan kunt u contact opnemen met Eduard Bonjer, telefoon: 0621835938 of e-mail: eduard@bonjer.nl.
Voor meer informatie over het orkest, zie: www. musicumhaganum.nl.
Deelnemers aan het concert
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Eerste viool
|
|
Thomas Dronkers
|
Hans Schutt
|
|
|
|
Tanja
Gellweiler-Woeltjes
|
|
|
|
|
|
|
|
Tweede viool
|
|
Christian ter Veer
|
Rienke Stout
|
|
|
|
Liet van Rijn van Alkemade
|
Barthy Vegter
|
|
|
|
|
|
|
Altviool
|
|
Istvan Stabo
|
Felix Ferschtman
|
|
|
|
Job Dronkers
|
|
|
|
|
|
|
|
Cello
|
|
Paul Adams
|
Eduard Bonjer
|
|
|
|
Atie Siddré
|
Jacomien van de Kaa
|
|
|
|
|
|
|
Contrabas
|
|
Fulco Blokker
|
|
|
|
|
|
|
|
Clavecimbel
|
|
Jacomien van de
Kaa
|
|
|
|
|
|
|
|
Solist
|
|
Zvi Maschkowski
|
|
|
Dirigent
|
|
Zvi Maschkowski
|
|
Collegium Musicum Haganum - 6 november 2019 (10)
Zvi Maschkowski is niet enkel de leider van het Haagse ensemble maar treedt tijdens het concert ook als solist op de voorgrond. Een reden om wat meer informatie over deze musicus prijs te geven.
Zvi
Maschkowski (geboren in 1946 in Rehovot, Israël) kreeg zijn opleiding tot
cellist aan de Music Academy, Tel Aviv en de Music Academy, Jeruzalem. Hij
volgde masterclasses bij Leonard Rose, Pablo Casals en Alexander Schneider. Van
1969-1970 was hij cellist bij het Israëlisch Philharmonisch Orkest. Tijdens zijn
militaire dienst (1970-1973) was hij medeoprichter van een strijkkwartet. In
1974 werd het Daniël Strijkkwartet opgericht dat in en buiten Nederland optrad en waarbij hij ook in de V. S. concerteerde. Van het kwartet zijn een aantal CD's verschenen.
Van 1975-1992 was hij cellist bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Sinds 1989 werkt hij als docent kamermuziek aan het Rotterdams Conservatorium. Tevens vervult hij gastdocentschappen aan: de Western Washington University, de South Dakota University en het Sarah Lawrence College. Zvi was eredocent bij het cellofestival in Wichita State University Kansas in 1994 en docent aan het Orlando Festival te Rolduc/Kerkrade. Regelmatig treedt hij op als gastdocent aan het Jerusalem Music Center.
Van 1989 tot 2008 was Zvi betrokken bij de organisatie en uitvoering van de jaarlijkse Zeister Muziekdagen in Zeist. Van 2005 tot 2009 maakte Zvi Maschkowski deel uit van het Israël String Quartet. Met dit kwartet maakte hij regelmatig tournees in Israël en in Europa.
Van de
vele CD-opnames van dit kwartet dienen speciaal vermeld te worden de CD met het
label “Talent records” waarop werken staan van Dvorak, Schubert, Tchaikovsky ,
Joachim en de CD met het label “Quinttone” met werken van Bruckner en Rott.
Van 1975-1992 was hij cellist bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Sinds 1989 werkt hij als docent kamermuziek aan het Rotterdams Conservatorium. Tevens vervult hij gastdocentschappen aan: de Western Washington University, de South Dakota University en het Sarah Lawrence College. Zvi was eredocent bij het cellofestival in Wichita State University Kansas in 1994 en docent aan het Orlando Festival te Rolduc/Kerkrade. Regelmatig treedt hij op als gastdocent aan het Jerusalem Music Center.
Van 1989 tot 2008 was Zvi betrokken bij de organisatie en uitvoering van de jaarlijkse Zeister Muziekdagen in Zeist. Van 2005 tot 2009 maakte Zvi Maschkowski deel uit van het Israël String Quartet. Met dit kwartet maakte hij regelmatig tournees in Israël en in Europa.
Collegium Musicum Haganum - 6 november 2019 (9)
Zoals eerder gezegd staat één van de bekendste stukken van Mozart op het programma. Vraag een willekeurige medemens om een muziekstukje van Mozart te neuriën of fluiten en vaak zal een (al dan niet geslaagde) imitatie van 'Eine kleine Nachtmusik' opduiken of een aha-Erlebnis wanneer de eerste noten gespeeld worden.
Maar eerst wat toelichting bij de compositie.
In de zeventiende en achttiende eeuw ging er in Wenen nauwelijks een avond voorbij of er werd wel ergens in de nachtelijke uren voor het venster gespeeld. Deze tedere gewoonte stamt waarschijnlijk af van de minnezangers die in de Middeleeuwen in Duitsland actief waren. De teksten van deze liefdesliedjes behandelden meestal de hoofse liefde en de deugd en eerzaamheid van de vrouw. Doch tussen de bedrijven door werden er ook reeds stoute en dubbelzinnige liedjes gezongen! In Mozarts tijd was het ook nog gebruikelijk om zo af en toe een serenade te brengen aan je geliefde. In de avonduren speelde je net zo lang trommel of gitaar tot je hartendief voor het raam of zelfs op het balkon verscheen. Rijke minnaars huurden hiervoor soms zelfs een heel ensemble af.
Eine
kleine Nachtmusik KV 525 is een serenade voor strijkinstrumenten in G majeur
uit 1787. Voorgeschreven instrumenten zijn twee violen, altviool, cello en
eventueel contrabas. De serenade was vast niet bedoeld om een jonge dame in het
zonnetje te zetten, net zomin als er op de walsen van Chopin gedanst kan
worden. Het werk wordt ook vaak uitgevoerd door strijkorkest. Het stuk telt
vier delen (allegro, andante, menuet, allegro) en er komt geen noot te veel in voor.
Het is alles vrolijkheid wat de klok slaat. Het werk, dat pas na de dood van de
componist werd gepubliceerd, geldt als een van de lievelingswerken voor het
grote publiek: een hit van de bovenste plank!
Het is niet bekend waarom of voor wie Mozart dit muziekstuk componeerde. Hij schreef het stuk in 1787, toen hij ook bezig was met zijn opera Don Giovanni. Het werk werd pas in 1827, 36 jaar na Mozart's dood in 1791, gepubliceerd.
Al eens vooraf genieten of meeneuriën? Via de link 'Eine Kleine Nachtmusik' krijg je daartoe volop de gelegenheid.
Maar eerst wat toelichting bij de compositie.
In de zeventiende en achttiende eeuw ging er in Wenen nauwelijks een avond voorbij of er werd wel ergens in de nachtelijke uren voor het venster gespeeld. Deze tedere gewoonte stamt waarschijnlijk af van de minnezangers die in de Middeleeuwen in Duitsland actief waren. De teksten van deze liefdesliedjes behandelden meestal de hoofse liefde en de deugd en eerzaamheid van de vrouw. Doch tussen de bedrijven door werden er ook reeds stoute en dubbelzinnige liedjes gezongen! In Mozarts tijd was het ook nog gebruikelijk om zo af en toe een serenade te brengen aan je geliefde. In de avonduren speelde je net zo lang trommel of gitaar tot je hartendief voor het raam of zelfs op het balkon verscheen. Rijke minnaars huurden hiervoor soms zelfs een heel ensemble af.
Het is niet bekend waarom of voor wie Mozart dit muziekstuk componeerde. Hij schreef het stuk in 1787, toen hij ook bezig was met zijn opera Don Giovanni. Het werk werd pas in 1827, 36 jaar na Mozart's dood in 1791, gepubliceerd.
Al eens vooraf genieten of meeneuriën? Via de link 'Eine Kleine Nachtmusik' krijg je daartoe volop de gelegenheid.
woensdag 30 oktober 2019
Collegium Musicum Haganum - 6 november 2019 (8)
De topper van de avond staat echter na de pauze geprogrammeerd: Eine kleine Nachtmusik van Wolfgang Amadeus Mozart. Vermoedelijk kan iedereen wel het stuk (of een gedeelte er van) meeneuriën want het is sinds zijn creatie een succesnummer. Maar vooraleer stil te blijven staan bij de compositie, eerst nog wat geheugensteuntjes over de schrijver van het stuk.
Wolfgang Amadeus Mozart (Salzburg 1756 - Wenen 1791) was al op jonge leeftijd leergierig en overtuigd van zijn uitzonderlijke talenten. Hij
had bewondering voor Johann Christian Bach (zoon van), met wie hij als jongetje
ook samen klavier speelde en had een diepe verering voor Joseph Haydn (de
verering was wederzijds). Het verhaal gaat dat de twee mannen samen hebben
gespeeld in een strijkkwartet, Haydn als eerste violist, Mozart op altviool.
Hij verdiepte zich in de werken van de grote barokcomponisten Bach en Händel, en van Händel-oratoria maakte hij rijk georkestreerde bewerkingen (zoals van de Messiah). In Leipzig speelde hij in 1789 op het orgel van de Thomaskirche, de kerk van Johann Sebastian Bach. Volgens betrouwbare bronnen uit die tijd improviseerde hij daar op een koraal van zijn grote voorganger.
Musici die blijk gaven van onkunde konden rekenen op felle kritiek (“hij is zijn ambt onwaardig”), de ware vakman kreeg warme woorden. Over de violist Ignaz Fränzl schreef Mozart: “Hij speelt het zwaarste zonder dat het moeilijk lijkt, alsof je het onmiddellijk zelf zou kunnen naspelen. Hij speelt geen enkele noot verkeerd en je kunt werkelijk alles horen omdat het zo helder is.” En in een andere brief zegt Mozart: “De basis, het moeilijkste en de hoofdzaak van de muziek is het tempo, in de maat spelen.” Hij is wars van overdreven snelle tempi, een aanbeveling die ons ensemble graag ter harte neemt. En over de muzikant aan het klavier schrijft Mozart: “Aan het klavier moet de expressiviteit van je spel zo overtuigend zijn, dat de luisteraar gelooft dat je het zelf hebt gecomponeerd.”
Interessant ook zijn Mozarts opmerkingen over de verhouding tussen tekst en muziek: “Bij een opera moet de poëzie absoluut de gehoorzame dochter van de muziek zijn. Hoe komt het dat Italiaanse komische opera’s overal in de smaak vallen, ondanks ellendig slechte libretti? Omdat de muziek totaal overheerst en men daarbij de rest vergeet. Overigens heette Mozart niet Amadeus, zijn volledige voornamen zijn Joannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus. Zijn vierde naam Theophilus (in het Duits: Gottlieb) verfranste hij tot Amadé.
Zijn oeuvre is, zoals bekend, rijk en gevarieerd. De Neue Mozart-Ausgabe telt zo’n 23.000 pagina’s, goed voor 220 uur muziek. Mozart componeerde onder meer symfonieën, pianoconcerten, pianosonates, strijkkwartetten, vioolconcerten, liederen missen en opera’s. Mozart heeft zijn werken niet altijd horen klinken, en de werken die wel werden uitgevoerd, heeft hij maar een handvol keren gehoord. Het zou voor hem onvoorstelbaar zijn geweest dat wij zijn werken ontelbaar vaak kunnen beluisteren in talloze interpretaties door musici van het allerhoogste niveau. Dit geldt onder meer voor het muziekstuk dat het CMH deze avond ten gehore brengt.
Hij verdiepte zich in de werken van de grote barokcomponisten Bach en Händel, en van Händel-oratoria maakte hij rijk georkestreerde bewerkingen (zoals van de Messiah). In Leipzig speelde hij in 1789 op het orgel van de Thomaskirche, de kerk van Johann Sebastian Bach. Volgens betrouwbare bronnen uit die tijd improviseerde hij daar op een koraal van zijn grote voorganger.
Musici die blijk gaven van onkunde konden rekenen op felle kritiek (“hij is zijn ambt onwaardig”), de ware vakman kreeg warme woorden. Over de violist Ignaz Fränzl schreef Mozart: “Hij speelt het zwaarste zonder dat het moeilijk lijkt, alsof je het onmiddellijk zelf zou kunnen naspelen. Hij speelt geen enkele noot verkeerd en je kunt werkelijk alles horen omdat het zo helder is.” En in een andere brief zegt Mozart: “De basis, het moeilijkste en de hoofdzaak van de muziek is het tempo, in de maat spelen.” Hij is wars van overdreven snelle tempi, een aanbeveling die ons ensemble graag ter harte neemt. En over de muzikant aan het klavier schrijft Mozart: “Aan het klavier moet de expressiviteit van je spel zo overtuigend zijn, dat de luisteraar gelooft dat je het zelf hebt gecomponeerd.”
Interessant ook zijn Mozarts opmerkingen over de verhouding tussen tekst en muziek: “Bij een opera moet de poëzie absoluut de gehoorzame dochter van de muziek zijn. Hoe komt het dat Italiaanse komische opera’s overal in de smaak vallen, ondanks ellendig slechte libretti? Omdat de muziek totaal overheerst en men daarbij de rest vergeet. Overigens heette Mozart niet Amadeus, zijn volledige voornamen zijn Joannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus. Zijn vierde naam Theophilus (in het Duits: Gottlieb) verfranste hij tot Amadé.
Zijn oeuvre is, zoals bekend, rijk en gevarieerd. De Neue Mozart-Ausgabe telt zo’n 23.000 pagina’s, goed voor 220 uur muziek. Mozart componeerde onder meer symfonieën, pianoconcerten, pianosonates, strijkkwartetten, vioolconcerten, liederen missen en opera’s. Mozart heeft zijn werken niet altijd horen klinken, en de werken die wel werden uitgevoerd, heeft hij maar een handvol keren gehoord. Het zou voor hem onvoorstelbaar zijn geweest dat wij zijn werken ontelbaar vaak kunnen beluisteren in talloze interpretaties door musici van het allerhoogste niveau. Dit geldt onder meer voor het muziekstuk dat het CMH deze avond ten gehore brengt.
maandag 28 oktober 2019
Collegium Musicum Haganum - 6 november 2019 (7)
De Simple Symphony is misschien het minst toegankelijke werk dat op het programma staat maar het loont zeker de moeite het met de nodige aandacht te beluisteren.
De Simple Symphony is tot stand gekomen in 1934. Die uitgave, die veel weg heeft van een suite, bestaat uit vier delen en is een samenvoeging van een achttal “Juvenilia“ die gecomponeerd werden tussen 1923 en 1926. De eerste uitvoering in 1934 stond onder leiding van de componist zelf en werd ten gehore gebracht door een amateurorkest. De muziek heeft een jeugdig en bruisend karakter. Opvallend zijn de titels die boven elk van de vier onderdelen staan en die bijna allemaal een Engelse vertaling zijn voor “vreugde en plezier”: Boisterous Bourrée, Playful Pizzicato, Sentimental Saraband en Frolicsome Finale.
Maar misschien brengt een voorgaande beluistering je al meer in de stemming om op 6 november van de live-uitvoering te genieten: Simple Symphony.
De Simple Symphony is tot stand gekomen in 1934. Die uitgave, die veel weg heeft van een suite, bestaat uit vier delen en is een samenvoeging van een achttal “Juvenilia“ die gecomponeerd werden tussen 1923 en 1926. De eerste uitvoering in 1934 stond onder leiding van de componist zelf en werd ten gehore gebracht door een amateurorkest. De muziek heeft een jeugdig en bruisend karakter. Opvallend zijn de titels die boven elk van de vier onderdelen staan en die bijna allemaal een Engelse vertaling zijn voor “vreugde en plezier”: Boisterous Bourrée, Playful Pizzicato, Sentimental Saraband en Frolicsome Finale.
Maar misschien brengt een voorgaande beluistering je al meer in de stemming om op 6 november van de live-uitvoering te genieten: Simple Symphony.
Collegium Musicum Haganum - 6 november 2019 (6)
Na Händel en Bach is Benjamin Britten (Lowestoft 1913 - Aldeburgh 1976) de derde componist waarvan een stuk is opgenomen in ons programma.
De componist/pianist Britten begint met componeren wanneer hij vijf jaar is en krijgt vanaf zijn zevende jaar pianoles. In beide vakken krijgt hij later deskundige begeleiding: eerst van de componist Frank Bridge en later tijdens de studie aan het Royal College of Music in Londen studeert hij compositie bij John Ireland en piano bij Arthur Benjamin.
Naast deze specialisaties houdt hij zich bezig met film, radio en toneel.
Hij is vurig pacifist. Deze overtuiging komt tot uiting in composities ter ondersteuning van het Britse Legioen tijdens de Spaanse Burgeroorlog en meer nog door het schrijven van het War Requiem. Als dienstweigeraar vluchtte hij naar Amerika voor het geweld van W.O. II maar keerde terug naar Engeland, waar hij als pianist voor de strijdkrachten optrad.
Als componist
heeft hij zich met zeer veel verschillende muzikale genres bezig gehouden. Van
een lange lijst met opera’s is Peter Grimes wellicht het meest bekend: het werk
werd na de première in Londen in veel beroemde operahuizen in Europa
uitgevoerd. Zo was het bij
voorbeeld voor de eerste keer dat in de Scala in Milaan een Engelse opera op
het toneel werd gebracht. Verder zijn er koorwerken, waaronder het War Requiem,
orkestwerken, waaronder de Simple Symphony en het meer bekende Variations on a
theme by Frank Bridge en the Young person’s guide to the orchestra (variaties
en fuga op een thema van Purcell), werken voor soloinstrumenten, kamermuziek en
solozang.
Britten
is vooral een componist van vocale werken. Thema’s voor zijn composities koos
hij vaak uit de literatuur; hij liet zich inspireren door schrijvers zoals W.
H. Auden John Donne, Arthur Rimbaud, Edith Sitwell. Daarnaast gaf hij Britse en
Franse volksliederen uit.
De componist/pianist Britten begint met componeren wanneer hij vijf jaar is en krijgt vanaf zijn zevende jaar pianoles. In beide vakken krijgt hij later deskundige begeleiding: eerst van de componist Frank Bridge en later tijdens de studie aan het Royal College of Music in Londen studeert hij compositie bij John Ireland en piano bij Arthur Benjamin.
Naast deze specialisaties houdt hij zich bezig met film, radio en toneel.
Hij is vurig pacifist. Deze overtuiging komt tot uiting in composities ter ondersteuning van het Britse Legioen tijdens de Spaanse Burgeroorlog en meer nog door het schrijven van het War Requiem. Als dienstweigeraar vluchtte hij naar Amerika voor het geweld van W.O. II maar keerde terug naar Engeland, waar hij als pianist voor de strijdkrachten optrad.
Abonneren op:
Posts (Atom)